Chất liệu dừa trong các món ăn

Nghiên cứu tư liệu từ sách “Dừa trong văn hóa ẩm thực Bến Tre”, mới thấy được sự phong phú đa dạng trong các món ăn bình dị mà người dân Nam Bộ nói chung và người dân xứ dừa nói riêng, đã kết hợp với chất liệu dừa chế biến ra nhiều món ăn rất độc đáo, hấp dẫn, rất đơn giản lại dễ làm. Những món ăn này cũng thường được dùng trong những bữa cơm thanh đạm hàng ngày, nhưng không kém phần bổ dưỡng. Các món ăn này ở làng quê hay chốn thị thành đều dễ dàng chế biến được cả.

* Thịt trâu, thịt bò, thịt nhái, thịt ếch xào lá cách với nước cốt dừa:

Đây là món ăn dân dã, khá quen thuộc với mọi người, nhưng gần gũi nhất là người dân làm nông nghiệp ở nông thôn. Cách chế biến rất đơn giản: Thịt trâu, thịt bò sau khi cắt mỏng ướp thêm gia vị (tỏi, hành, gừng, sả, ớt bâm nhuyễn) cho thấm. Bắt chảo dầu hay mỡ lên bếp khử hành, tỏi, rồi cho thịt vào chảo đảo đều, đến khi thịt chín mềm, cho nước cốt dừa vào đảo vài dạo, tiếp đến cho lá cách sắt sợi vào trộn đều lên là có thể dùng được.

Xào thịt bò thì phải chuẩn bị sẳn mọi thứ (nước cốt dừa, lá cách sắt sợi sẵn), bởi vì thịt bò vừa chín tới mới mềm và ngon, để lâu trên bếp lửa thịt sẽ bị dai. Xào thịt trâu thì có thể để trên bếp lửa lâu hơn thịt bò.

Xào thịt nhái, thịt ếch qui trình chế biến cũng tương tự như xào thịt trâu, thịt bò, khi ướp gia vị không dùng gừng cũng được.

Đối với các món này thì dùng với cơm trắng là hết sẩy. Hay dùng với bánh mì cũng rất tuyệt. Nước chấm kèm theo các món này thường là muối ớt vắt chanh hay nước nắm nguyên chất với vài lát ớt sắt mỏng.

* Mắm kho dừa:

Mắm kho dừa là món ăn làm rất dễ dàng, thường là các loại mắm cá linh, cá sặc,… từ chợ mua về. Thông thường để nấu nồi nắm kho dừa đúng điệu, phải dùng nước dừa để kho cho con nắm nhừ ra, rồi lược lại lấy phần nước, bỏ phần xương mắm. Sau đó cho tép, thịt heo, cá kèo, cá bống dừa hay cá lóc, cá rô, cá trê hoặc các loại cá khác vào. Để nồi nắm kho dừa phong phú, hấp dẫn ăn ít ngán, người ta cho thêm khổ qua, cà tím hay đậu bún vào ơ mắm. Đến khi các thứ trong nồi mắm gần chín, người ta cho nước cốt dừa vào, nêm nếm cho vừa ăn là hoàn tất nồi mắm kho dừa.

Đối với món ăn này, càng phong phú nhiều loại rau thì ăn càng ngon, càng hấp dẫn. Nếu ở thành thị thì có thể mua các loại rau thơm, giá, hẹ hay bắp chuối, rau muống, chuối cây được bào, cắt sẵn…. Nếu ở vùng nông thôn, thì dễ tìm các tìm các loại rau như: Rau má, rau nhút, rau ngỗ, rau tiêu, rau càng cua, rau cải trời, rau muống, rau kèo nèo, rau tai tượng, bắp chuối, chuối cây, chuối chát, khế chua… Người dân vùng nông thôn thường ăn món này với cơm trắng. Nếu dùng với bún thì cũng ngon không kém.

* Mắm chưng dừa:

Chế biến món này, người ta thường dùng mắm cá lóc. Trước khi chưng cho mắm vào tô sành, nêm thêm các gia vị (tiêu, hành, tỏi, ớt, gừng, bột nêm), rồi cho nước cốt dừa vào. Sau đó để vào nồi chưng cách thủy hay cho vào nồi cơm vừa mới chắt (cơm nấu bằng lửa) để chưng, khi thấy cơm chín thì mắm cũng sẽ chín.

Món ăn này cũng phong phú nhiều loại rau như phần ăn nắm kho dừa. Nhưng thực tế thì ăn đơn giản hơn, ngon nhất vẫn là ăn kèm với chuối chát, khế chua, rau sống hoặc ngọn rau lang, rau muống luộc... Dùng cơm trắng với món ăn nay thì không chê vào đâu được.

* Cá biển kho dừa:

Món ăn này có thể dùng nước dừa hay nước cốt dừa để kho đều được. Đối với cá biển kho nước dừa, thì thường kho chung với khóm. Sau khi làm sạch cá nếu cá to thì cắt khoanh vừa ăn, khóm cũng cắt vừa miếng ăn, sau đó cho một lượt vào nồi, ướp gia vị cho vừa khẩu vị, xóc đều lên cho cá ngấm gia vị, đậy nắp cho lại để lên bếp bắt đầu kho. Cá kho vừa cạn nước, cho một lượt nước dừa vào ngập mặt cá, dùng lửa riu riu nấu đến khi gần cạn nước cho hành lá vào, cho sôi vài dạo là nhắc xuống dùng được.

Ảnh: Tạp chí Ẩm thực

Đối với cá biển kho nước cốt dừa, thì không dùng khóm, cách ướp và nấu giống như cách nấu cá biển với nước dừa, nhưng đến khâu cá gần chín thì cho thêm nước cốt dừa vào là được.

Các loại rau ăn kèm theo món ăn này cũng giống như các loại rau giới thiệu ở các món ăn “Nắm kho dừa hay nắm chưng dừa”, tùy theo sở thích mà chọn loại rau ăn kèm hợp khẩu vị, ít tốn kém. Món ăn này ngon nhất vẫn là ăn với cơm trắng.

* Cá biển chiên dừa:

Cách chế biến này cũng đơn giản. Cá sau khi làm sạch, để ráo, cho ớt, sả, hành băm nhuyễn ướp vào. Nước cốt dừa cho vào chảo thắng đến độ bồng con, xếp cá đã ướp vào chảo chiên. Tiếp tục dùng lửa riu riu chiên cho đến khi vàng lớp dưới cá và trở lại lớp trên cho vàng nữa là được.

Món này ăn rất béo, thơm, giòn và dùng với cơm trắng, kèm theo rau sống và có thể chế biến thêm nước nắm chua ngọt để chấm rất tuyệt.

* Tương kho dừa:

Đây là món ăn dành cho người ăn chay hay mặn đều được. Tương ở đây là tương hột, chúng ta cứ cho hỗn hợp gồm nước cốt dừa và tương hột vào nồi đun lửa cho đến khi tương có độ sánh lại là được. Tuỳ theo khẩu vị mà nêm cho vừa ăn. Để nồi tương kho dừa thêm phong phú và ăn ít ngán, có thể thêm khổ qua, đậu hũ hay đậu bún vào cùng kho ăn rất ngon. Món này ăn với cơm trắng kèm với các loại  rau vườn hay rau thơm rất ngon.

* Cháo dừa:

Hiện nay, vẫn còn là món ăn ưa thích của nhiều người. Xưa kia đây là món điểm tâm của người dân xứ dừa ở nông thôn và được nhiều người ưa chuộng. Gạo nấu cháo dừa thường phải dùng gạo dẻo, có nhiều nhựa thì cháo mới ngon. Món cháo này phải dùng nguội là ngon nhất và mới cảm nhận hết được cái béo ngậy thật sự của dừa. Món này cách nấu rất đơn giản, chỉ cần nấu cho gạo nhừ ra thì cho nước cốt dừa vào đảo đều một lượt là xong ngay. Món này có thể ăn kèm với một ít muối ăn, bằng cách cho vào chén cháo tùy theo khẩu vị mặn nhạc của người dùng. Ăn cháo dừa với muối làm độ béo của dừa dịu hơn, ít gây ngán. Hay cháo dừa ăn với cá bống dừa, bống trứng, tép, thịt ba rọi kho khô. Ngoài ra, chúng ta có thể dùng cháo dừa với đường cũng rất ngon.

Cháo dừa ngày nay còn được biến tấu thêm khi nấu cùng với cá tra, cá lóc, nghêu, hến… Món này thường dùng kèm với bắp chuối làm ghém trộn với rau thơm xắt nhuyễn, chấm với nước mắm nguyên chất. Món này phải ăn nóng thì mới tuyệt.

Ngày nay đến xứ dừa muốn dùng các món ăn bình dị kể trên, du khách có  thể đặt trước ở các quán ăn hay nhà hàng trước 1 giờ đồng hồ là sẽ có dùng ngay./.